Khoảng 1 tuần trở lại đây, cuộc sống của nhiều hộ dân sống dọc gần khu xử lý nước thải của Nhà máy tinh bột sắn Fococev TT-Huế (viết tắt là NM sắn) đóng ở xã Phong An (H. Phong Điền, TT-Huế) bị xáo trộn do ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Nguồn nước thải từ NM sắn xả trực tiếp ra môi trường mà không qua xử lý.

Ô nhiễm "bủa vây"

Theo bà Dương Thị Tuyết (trú xã Phong Hiền, H. Phong Điền) đã một tuần nay hói Bàu Sen ở gần nhà bà bao giờ nước cũng đen ngòm, mùi thối xông lên nồng nặc. Tình trạng cá tự nhiên chết xuất hiện nổi lềnh bềnh trên mặt nước ngày càng nhiều. "Trước khi thôn này chưa có nước sạch, hói Bàu Sen là nơi tắm giặt, sinh hoạt, cấp nước cho ruộng lúa của người dân. Dọc hai bên bờ, người dân dựng rớ bắt cá, kiếm thêm nguồn thức ăn. Nhưng thời gian gần đây, nước từ Bàu Sen có mùi hôi nồng nặc, khó chịu khiến nhiều người trong thôn buồn nôn, đau đầu. Người lớn thì may ra có thể chịu đựng được, chỉ lo cho mấy đứa nhỏ thường ra khu vực này vui chơi", bà Tuyết lo lắng.

Người dân xã Phong An cũng cho biết, họ nghi ngờ MN sắn gần đó xả thải ra gây tình trạng ô nhiễm này. Trước đây có tình trạng tương tự, sau khi được phản ánh, chính quyền đã can thiệp và có biện pháp xử lý. Đến nay, tình trạng này tái diễn. "Chúng tôi nghi ngờ dòng nước bị ô nhiễm ở đây là do nhà máy sắn xả thải ra. Năm nào cũng vậy, cứ đến lúc nhà máy đi vào sản xuất thì dân ở đây lãnh đủ", ông Nguyễn Văn Kim người sống trong thôn La Vần, xã Phong An cho hay.

Ông Kim dẫn chúng tôi "mục sở thị" đường mương dẫn nước từ NM sắn xả thải ra. Theo ông Kim, sau khi được xả ra bên ngoài, dòng nước thải chảy theo con mương tự nhiên về đến thôn La Vần. Tại khu vực cách hàng rào MN sắn chừng 500m, 2 đoạn mương bê-tông được xây dựng song song nhau. Một đoạn được thiết kế có nắp đậy, một đoạn để hở. Tại đây, dòng nước đen đặc chảy thẳng từ trong NM sắn ra ngoài. Tại điểm cuối của dòng nước trước khi ra môi trường, nước thải hòa với nước từ con mương có nắp nằm bên cạnh. Càng gần hàng rào nhà máy, dòng nước càng đen đặc, hôi thối. Nhiều điểm xuất hiện bọt trắng, đặc quyện. Sát hàng rào, nước đen đặc hơn, bọt trắng nổi dày. Cạnh đó, một hồ chứa lớn nổi đầy bọt, nước cũng đen đặc. Tại góc hồ chứa này, có một cống ngầm cho nước chảy vào mương bê-tông rồi tràn ra môi trường.

Người dân cho rằng, NM sắn xả thải trực tiếp dẫn đến cá chết, mùi hôi nồng nặc ở các kênh, hói của 2 xã Phong An và Phong Hiền.

Xả thải trực tiếp ra môi trường

Ông Nguyễn Văn Tùng- Phó trưởng Phòng TN&MT H. Phong Điền cho biết, thời gian gần đây, đơn vị liên tục nhận được phản ánh của người dân về việc NM sắn xả thải ra môi trường. Nguồn nước này chảy thẳng ra khu vực hói Sen xã Phong An đến bàu Nhạn thuộc xã Phong Hiền (H. Phong Điền). Tiếp đó, nguồn nước này chảy đến hói La Vần, bàu Nậy thuộc xã Phong Hiền. Theo phản ánh của người dân, nước thải NM có màu đen, mùi hôi. Tình trạng ô nhiễm khiến cá tự nhiên ở các bàu của xã Phong Hiền bị chết.

Ngay sau đó, Phòng TN&MT H. Phong Điền phối hợp với Cảnh sát Môi trường CA tỉnh TT-Huế, CAH Phong Điền và chính quyền địa phương kiểm tra thực địa. Đồng thời, đoàn kiểm tra tiến hành lấy 1 mẫu nước thải tại hồ sinh học số 2 là nơi mà NM sắn xả thải trực tiếp và 1 mẫu tại bàu Sen ở thôn Thượng An 2, xã Phong An để quan trắc. Tại thời điểm kiểm tra, lấy mẫu, lưu lượng nước thải tại hồ sinh học số 2 khoảng 86,4m3/ngày đêm. Ngoài ra, các cơ quan chức năng phát hiện, nước thải của MN sắn sau khi qua 2 hầm biogas được đưa qua 2 hồ sinh học và chảy thẳng ra môi trường theo mương dẫn mà không qua hệ thống xử lý hóa lý mà nhà máy xây dựng. Tại mương dẫn nước thải có lót đáy bằng bạt, nước thải bị chặn lại bằng bao cát và không chảy về khe Mây theo đề án bảo vệ môi trường chi tiết đã được phê duyệt.

Ông Trịnh Đức Hùng- Chủ tịch UBND H. Phong Điền cho biết, sau khi có kết quả kiểm tra bước đầu, ngày 25-9, Đoàn liên ngành đã đề nghị NM sắn chấm dứt việc xả thải từ hồ sinh học số 2 ra môi trường và yêu cầu NM phải xử lý nước thải tại hệ thống xử lý hóa lý trước khi thải ra môi trường. "Đây chỉ mới là kiểm tra bước đầu, còn phải chờ kết quả quan trắc môi trường các mẫu của Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh. Khi có kết quả địa phương sẽ có căn cứ để xử lý các bước tiếp theo đúng quy định", ông Hùng cho hay.

 Điều đáng nói, năm 2013, NM sắn này từng bị UBND tỉnh TT-Huế xử phạt 260 triệu đồng do không thực hiện việc giám sát chất thải, giám sát môi trường xung quanh theo quy định, không xây lắp công trình xử lý môi trường (hầm chôn lấp chất thải rắn: vỏ lụa sắn lẫn đất, cát); xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải. Vậy mà, bất chấp quy định bảo vệ môi trường, NM sắn này nay lại ngang nhiên tái phạm.

H.LAN